Değerli iş adamları,yatırımcılar,çalışanlar ve Rusya Federasyonu ile bir şekilde ilişkisi olan tüm vatandaşlarımız , 2015 sonu ve 2016 başlangıcı nı yaşamaya başladığımız günlerde Rusya ve Türkiye arasındaki promlemler nedeni ile sizleri ilgilendiren bir çok olumsuz gelişme yaşandı.Bu neden ile bütün vatandaşlarımızın aklında gerek iş gerekse aile hayatlarına yönelik endişeler bulunmaktadır.Sizleri bu konuda detaylı olarak aydınlatmakta fayda görmekteyiz, şöyleki ;
28 Kasım 2015 tarihinde Rusya devlet başkanı altı ana başlıkta bir Federasyon Başkanlık Emri yayınladı.Rusya Federasyonu Ulusal güvenliğinin sağlanması ve Türkiye Cumhuriyetine karşı ekonomik yaptırım ve yasakların uygulanması başlıklı olan bu emir ile devlet başkanı ; ilgili bakanlıklardan ve başbakanlık tan( Ekonomi bakanlığı , çalışma bakanlığı , dış işleri bakanlığı , göçmen işleri başkanlığı vs.) gereken tedbilerin alınmasını istedi.Bahsi geçen emir kararnamesinde Türk vatandaşlarının 1 ocak 2016 dan itibaren Rusya Federasyonu sınırları içerisinde işçi olarak çalışması yasaklandı , ardından ;
1 Aralık 2015 tarihinde Rusya Tarım bakanlığı Türkiyeden ithal edilmesi yasaklanan ürünlerin listesini yayınladı.(listeyi burada yazmayacağım,bir çok yerde bu liste zaten yayınlandı,Rusya ile iş yapanlar görmüştür).
4 Aralık 2015 tarihinde Rusya Dış işleri bakanlığının tavsiyesi ve ardından emri ile Turizm firmalarının Türkiye tatili satması yasaklandı.
9 Aralık 2015 tarihinde Türkiye ye Charter uçak seferleri yasaklandı.
10 Aralık 2015 tarihinde yük taşıması ile uğraşan kara ve deniz araçlarının faaliyetlerine çeşitli kısıtlamalar getirildi.
11 Aralık 2015 tarihinde iki ülke arasındaki üniversite,özel okul,bilim akademileri gibi konuları düzenleyen sözleşmeler donduruldu.Türk öğrencilere eğitim vizesi verilmesi durduruldu.
Yaptırımlar yavaş yavaş genişlerken 30 Aralık 2015 tarihinde Başbakanlık yeni bir karar ile son yaptırımları açıkladı.Buna göre bazı büyük proje ve yatırımları süren Türk firmalarına (sayısını ve firma listesini internet ortamında bulmanız mümkündür,tekrarlamaya gerek görmüyorum) ayrıcalık getirilirken ,genel olarak Türk firmalarının Rusya da Turizm(seyahat acentası,tur operatörü,otelcilik),inşaat (mimarlık proje tasarım,mühendislik proje tasarım dahil), ağaç işleme sektörü , Federal ve yerel kamu kurumlarının ihalelerinde verilen işler de faaliyet göstermeleri Türk firmalarına yasaklandı.
Mevcut durum böyle iken aklınıza gelen bazı sorulara açıklık getirmek açısından şu bilgi ve yorumları sizlerle paylaşabilirim ;
Kararnamelerde Yasaklara konu olan Türk firmalarından bahsedilirken tam olarak Türk firması tanımından neyi anlayabiliriz ?
Merkezi Türkiye de olan ve Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulmuş firmaların Rusyada ki temsilcilikleri ve şubeleri.Rusya da Rusya Federasyonu kanunlarına göre kurulmuş ve kurucuları Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan firmalar.
Türk firması veya Türk vatandaşları tarafından kontrol edilen firma konumundan nasıl çıkabilirim?
Eğer Rusya Federasyonun da temsilcilik veya şube açmış iseniz bu temsilciliğinizi en azından Limited şirkete çevirmeniz gerekir.Eğer Rusyada kurulu firmanız var ise bu firmanın kurucularını Rus vatandaşı ile veya bir Rus yönetici firma ile değiştirmeniz gerekir.
Bu listesi açıklanan 53 Türk firması ne anlama geliyor ?
Bahsi geçen firmalar Türk işçi çalıştırma yasağından muaf tutulmuşlardır.
mevcut yürüyen projelere göre ihtiyaç duyulan sayıda Türk vatandaşı işçi çalıştırabilecekler ve çalışma süresi biten Türk işçilerinin çalışma izinlerini uzatabileceklerdir.
Listesi açıklanan 53 firma yeni işler alabileceklermidir ?
Bu soruya yanıt vermek için ilgili firmaların kuruluş yapılarını tam bilmek gerekir.Eğer listede adı geçen firma Hukuki olarak Türk vatandaşlarının kontrolünde bir firma konumunda değil ise elbette yeni ihaleler alabilir.
örnek vermek gerekir ise listede yer alan bir X firmasının kurucuları Rusya vatandaşı olabilir veya bir Rus firması bu X firmasının kurucusu olabilir veya bir Seyşel Adası firması bu listedeki X firmasının sahibi konumunda olabilir.
Dolayısı ile listede olmayan tanınmış ve büyük inşaat firmalarımız veya başka firmalarımız Hukuki yapılarını değiştirmeleri durumunda Rusya da hiçbir yaptırıma takılmadan rahat bir şekilde çalışabilirler,ancak Türk vatandaşı işçi çalıştıramazlar.
Yani her Türk firması aslında yeni projelere girebilir,sadece Hukuki yapısında değişikliğe gitmesi yeterli olacaktır
Yaptırımlar dışında kalan bir sektörde Türk firması olarak faaliyet gösterebilirmiyiz?
Evet yaptırımlar genişlemediği sürece faaliyetlerinizi sürdürebilirsiniz,ancak kontrol organlarının sizleri her an sıkı bir denetime alması ihtimali çok yüksektir.Bu neden ile imkanlarınız durumunda kurcularınızı Rus pasaportlu kurucular veya Rus yönetici firma ile değiştirmenizde fayda vardır.
Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları 1 ocak 2016 dan itibaren hangi sektörlerde çalışabilirler?
Maalesef ilgili kararnamelere göre Türk vatandaşları Rusya Federasyonun da 1 ocak 2016 tarihinden itibaren hiçbir sektörde çalışamazlar.
Çalışma iznim ve işçi vizem var , bu izin 2017 sonuna kadar geçerli,ben bu şekilde çalışabilirmiyim?yoksa çalışma izinim iptal mi edilecek?
Süresi dolmamış ve 31.12.2015 tarihinden önce alınmış çalışma izinleri,işçi vizeleri süresi dolana kadar geçerlidir.Ancak Rusya sınırlarından çıkış yaptıktan sonra bu durumda olan kişilerin tekrar Rusya ya dönmesinde sıkıntı olabilir.Zira Rusya Federasyonu sınır güvenliği tamamen Rusya Gizli Servisinin kontrol yetkisindedir(FSB).Pasaport kontrolünde çalışan tüm görevliler bu kurumun çalışanlarıdır.Bizim aldığımız bilgiye göre sınır güvenliğine kendi insiyatifini kullanma talimatı verilmiştir.Bu neden ile giriş ve çıkışlarınızda yanınızda mutlaka eğer var ise ; evlilik belgenizi,gayrimenkul tapularınızı,çocuk doğum belgelerinizi,şirket evraklarınızı vs. Almanızda fayda vardır.
Benim RVP var.Arkadaşımın da Vid na Jitelstvo .Bu belgeler ile çalışabilirmiyiz?
Bu belge süresi dolana kadar geçerlidir.Ancak RVP de giriş çıkışlarda sorun yaşayabilirsiniz,bunun nedeni RVP bir sefer için verilir ve uzatılamaz.RVP var iken Vid na Jitelstvo alma hakkı kazanabilirsiniz.Evlilik nedeni ile alınan Vid na Jitelstvo sahipleri için bir sorun olmamakla birlikte bu belge almak ile Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olduğunuz statünüz değişmemektedir.Yaptırım kararnamelerinde bu konu askıda kalmakla beraber,UFMS yetkililerine istedikleri gibi yorum yapma fırsatı vermektedir.Olası deportlarda mutlaka mahkemeye başvurmalısınız.
İşçi vizem ve çalışma izini sürem dolunca ne olacak?yenisini alabilecekmiyim?
Çalışma izini süreniz dolduğunda,işçi vizenizin süresi dolduğunda Rusya dan ayrılmanız gerekir.Maalesef ilgili yaptırım kararnameleri iptal edilmediği sürece bu izinler uzatılamayacaktır.
Kararnamelerde adı geçen firmalar çalışma izinlerini uzatabilirlermi veya yeni çalışma izini alabilirlermi?
Evet bu firmalar çalışma izinleri süresi dolan işçilerinin çalışma izinlerini yenileyebilirler,Rusya dan çıkan elemanlarının sayısı kadar yeni eleman için işçi vizesi başvurusunda bulunabilirler.
Ben Türk vatandaşıyım,Rusya da şirket kurup çorap fabrikası açabilirmiyim ?
Evet yapabilirsiniz,sizin sektörünüz yaptırımlar kapsamında değildir, ama bu şirket de genel müdürlük de dahil olmak üzere çalışamazsınız,yönetici firma atamanızı tavsiye ederiz,ilgili yönetici firma sizin şirket de çalışmanızı sağlayabilir.
Benim Rusya da plastik boru üreten tesisim var,ben sahibi ve genel müdürüm,çalışabilirmiyim ?
Firmanız faaliyetlerini sürdürebilir, siz genel müdür olarak çalışamazsınız.Yönetici firma atayınız,bu yönetici sizin firmanızda faal olarak yönetimi elinizde tutmanızı ve çalışmanızı kanunlardaki boşlukları kullanarak sizin firmanızda çalışmanızı sağlayacaktır.
Benim Rusya da kendi adıma daire ve arazim var.Şimdi işçi vizem bitince Rusya ya giremeyecekmiyim ?
Size çalışma hakkı verilmemesi bu gayrimenkullerin durumunu şüpheli hale getirmez.işçi vizesi dışında başka bir kaç tür vize şekli vardır.Sizin konumunuza uyan bir vize ile Rusya ya rahatça gelebilirsiniz.
Rusya da evliyim,çocuğum var.Çalışma iznim bitince beni deport ederler mi?
Hayır , çalışma izini değil,asıl olan vize durmunuzdur.Vize kurallarını ihlal etmeyiniz,vizenizin süresinin bitmesine yakın Rusya dan çıkış yaparak yeni vize ile giriş yapınız.Herhangi bir vize ihlali nedeni ile veya çok yaşandığı üzere trafir cezalarından dolayı Rusya ya giriş yasağınız var ise mutlaka mahkemeye başvurunuz.Zira aile bağları zedelendiğinden dolayı mahkeme bu yasağı kaldıracaktır.